=============
Vì sao Donald Trump đe
dọa an ninh thế giới ?
Một chiếc F-18 Super Hornett chuẩn bị cất cánh từ hàng không mẫu
hạm Mỹ USS Nimitz tại Biển Đỏ ngày 03/09/2013REUTERS/Mass Communication
Specialist 3rd Class Nathan R. McDona
Nhà bình luận Nouriel Roubini trên nhật báo Les Echos ngày 04/01/2017 ghi nhận, lịch sử
thập niên 20-30 cho thấy vì sao chủ nghĩa cô lập và bảo hộ đã dẫn đến chiến
tranh. Nếu cứ ngả theo xu hướng này, ông Donald Trump sẽ phá hỏng 70 năm thịnh
vượng và hòa bình thế giới.
Sự kiện ông Donald Trump được bầu làm tổng thống Hoa Kỳ dường như báo
trước cho hồi kết của Pax Americana (từ la-tinh của « Hòa bình Mỹ »). Đây là trật tự thế giới
với đặc trưng là tự do mậu dịch và an ninh chung, mà nước Mỹ và các đồng minh
đã xây dựng sau Đệ nhị Thế chiến.
Một trật tự thế giới do Hoa Kỳ lãnh đạo đã tạo ra 70 năm thịnh
vượng. Trật tự này dựa trên hệ thống tự do hóa thương mại, tập trung vào các
thị trường, cũng như việc tăng tính luân chuyển của vốn và thực hiện các chính
sách xã hội khôn ngoan. Tất cả được trợ lực bằng các bảo đảm về an ninh của Mỹ
tại châu Âu, Trung Đông và châu Á, thông qua NATO và các liên minh khác.
Ông Trump nay có vẻ đã quyết định sử dụng các biện pháp nhằm cản
trở trao đổi thương mại, hạn chế việc lưu thông tư bản và lao động. Tổng thống
tân cử cũng gieo rắc hoài nghi về những bảo đảm an ninh hiện tại từ phía Hoa
Kỳ, hàm ý ông sẽ buộc các đồng minh của Mỹ phải chi thêm tiền để được bảo vệ.
Nếu Donald Trump thực sự muốn áp dụng triết lý « Nước Mỹ trên hết », thì điều đó có nghĩa
là chính quyền của ông sẽ thiên về một chiến lược địa chính trị hướng Hoa Kỳ về
phía chủ nghĩa cô lập và đơn phương, chỉ hành động vì lợi ích quốc gia mà thôi.
Khi Hoa Kỳ áp dụng các chính sách loại này trong thập niên 20 và
30, nước Mỹ đã tham gia vào việc gieo rắc những mầm mống cho Đệ nhị Thế chiến.
Chủ nghĩa bảo hộ - bắt đầu bằng đạo luật Smoot-Hawley về thuế quan, liên quan
đến hàng ngàn mặt hàng nhập khẩu – đã gây ra nhiều cuộc chiến tranh thương mại
và tiền tệ để trả đũa, làm trầm trọng thêm thời kỳ Đại khủng hoảng.
Bi kịch hơn, chủ nghĩa cô lập của Mỹ - dựa trên quan niệm sai lạc
là Hoa Kỳ được hai đại dương bảo vệ - đã giúp cho Đức quốc xã và quân phiệt
Nhật hung hăng tiến hành các cuộc chiến, đe dọa toàn thế giới. Chỉ sau vụ tấn
công Trân Châu Cảng tháng 12/1941, Hoa Kỳ mới không còn chọn lựa nào khác là
chấm dứt chính sách con đà điểu.
Tương tự, hiện nay chiều hướng quay sang chủ nghĩa cô lập nước Mỹ
và chỉ quan tâm đơn thuần đến quyền lợi quốc gia có nguy cơ rốt cuộc sẽ dẫn đến
một cuộc xung đột toàn cầu. Chưa nói đến viễn cảnh một sự hủy bỏ những cam kết
của Mỹ ngoài châu Âu, Liên hiệp Châu Âu (EU) và khu vực đồng euro vốn đang rời
rạc lại càng yếu kém hơn sau Brexit – bỏ phiếu cho Anh ra khỏi EU hồi tháng
Sáu, cũng như thất bại của cuộc trưng cầu dân ý tháng 12 vừa qua tại Ý về cải
cách Hiến pháp.
Với sự thiếu vắng một cam kết tích cực của Hoa Kỳ tại châu Âu,
đành phải ngồi chờ một nước Nga hung hăng nóng lòng báo thù dấn những bước
phiêu lưu trên châu lục. Nga đang thách thức Mỹ và EU trên lãnh thổ Ukraina, tại
Syria, các nước vùng Bantic và bán đảo Balkan, và rất có thể sẽ lợi dụng sự sụp
đổ của EU để tái khẳng định ảnh hưởng của Matxcơva tại các nước thuộc khối Liên
Xô cũ, hỗ trợ tích cực các phong trào thân Nga ở châu Âu. Nếu chiếc dù an ninh
Mỹ ở châu Âu dần dà biến mất, không ai có thể vui mừng bằng tổng thống Nga
Vladimir Putin.
Các đề xuất của Trump còn có nguy cơ làm trầm trọng thêm tình hình
Trung Đông. Tổng thống tân cử tuyên bố muốn làm Hoa Kỳ độc lập về năng lượng,
như thế sẽ phải từ bỏ các lợi ích Mỹ trong khu vực này, và huy động ngày càng
nhiều nhiên liệu hóa thạch sản xuất trong nước, làm phát thải khí gây hiệu ứng
nhà kính. Ông Trump cũng duy trì quan điểm là chính đạo Hồi – chứ không phải
Hồi giáo cực đoan và thánh chiến – là một tôn giáo nguy hiểm. Quan niệm này
được tướng Michael Flynn, cố vấn an ninh quốc gia tương lai chia sẻ, trực tiếp
củng cố cho luận điệu của thánh chiến Hồi giáo xung quanh cú sốc giữa các nền
văn minh.
Tại châu Á, sức mạnh tối thượng về kinh tế và quân sự của Mỹ đã
giữ được ổn định qua nhiều thập kỷ. Nhưng giờ đây một Trung Quốc cất cánh lại
đang thách thức nguyên trạng. « Chiến lược xoay trục » sang châu Á do tổng
thống Mỹ Barack Obama loan báo chủ yếu dựa trên việc thực hiện Hiệp định Đối
tác Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) tập hợp 12 quốc gia, nhưng ông Trump
lại hứa hẹn sẽ từ bỏ ngay sau khi lên nhậm chức. Trong khi đó, Trung Quốc nhanh
chóng triển khai các quan hệ kinh tế riêng giữa Bắc Kinh với châu Á, tại Thái
Bình Dương và châu Mỹ la-tinh.
Cũng như trong thập niên 30, thời kỳ mà chính sách bảo hộ và cô
lập của Mỹ ngăn trở tăng trưởng kinh tế cũng như thương mại trên cấp độ toàn
cầu, các xu hướng tương tự nhận thấy hiện nay có nguy cơ đặt cơ sở cho tình
hình mà trong đó các thế lực mới có thể thách thức và phá hoại trật tự thế giới
do Mỹ lãnh đạo.
Thế nhưng nước Mỹ vẫn là một đại cường kinh tế và tài chính toàn
cầu, tăng tiến trong một thế giới nối kết lẫn nhau một cách sâu sắc. Nếu không
bị giám sát, các nước vừa được đề cập ở trên không sớm thì muộn sẽ có khả năng
đe dọa các lợi ích kinh tế và an ninh chủ yếu của Hoa Kỳ - ngay trong nước Mỹ
cũng như ở các nước khác – nhất là nếu các chế độ trên tăng cường năng lực vũ
khí nguyên tử và chiến tranh mạng.
Nhà bình luận Nouriel Roubini kết luận, kinh nghiệm từ lịch sử rất
rõ ràng : chính sách bảo hộ, cô lập và « Nước Mỹ trên hết » hợp thành một thứ
cocktail lý tưởng cho một thảm họa kinh tế và quân sự.
Tình
báo Mỹ xác quyết Nga là thủ phạm tin tặc
James Clapper, lãnh đạo tình báo Hoa, tại buổi điều trần ở Thượng
Viện, ngày 05/01/2017.REUTERS/Kevin Lamarque
Tổng thống tân cử Mỹ Donald Trump gặp CIA và FBI trong ngày
06/01/2016 về hồ sơ gián điệp Nga. Trong bối cảnh này, James Clapper, lãnh đạo
toàn bộ 17 cơ quan an ninh và tình báo Mỹ, ra điều trần trước Thượng viện. Tình
báo Mỹ một lần nữa khẳng định chính quyền Nga đã cố ý can thiệp vào bầu cử Mỹ,
đánh cắp tài liệu e-mail của đảng Dân chủ và sau đó phổ biến trên Wikileaks.
Trong suốt ba tiếng đồng hồ, giới tình báo được các nghị sĩ Mỹ cực
lực ủng hộ. Bản thân tổng thống tân cử Donald Trump cũng vội vã đổi chiều với
thông điệp : "Tôi hâm mộ giới tình báo".
Từ Washington, thông tín viên Anne-Marie Capomaccio tường thuật :
Lãnh đạo các cơ quan tình báo Mỹ James Clapper xác quyết : Nước
Nga, từ thượng tầng lãnh đạo nhà nước, đã tham gia vào vụ tin tặc với qui mô lớn,
trong mùa bầu cử tổng thống Mỹ : tấn công mạng, chiếm đoạt thông tin và tuyên
truyền và phao tin thất thiệt.
Nhân vật điều hợp 17 cơ quan tình báo Mỹ từ chối bình luận về
những diễn biến chính trị hệ quả của vụ tin tặc này, cũng như về các biện pháp
trả đũa của tổng thống Barack Obama. Ngược lại, ông lưu ý về tinh thần của nhân
viên tình báo dưới quyền, thường xuyên là mục tiêu tấn công và chỉ trích của
tổng thống tân cử.
Theo James Clapper thì có sự khác biệt rất lớn, giữa thái độ hoài
nghi lành mạnh và đáng kính mà mọi nhà chính trị được dân bầu phải có, với thái
độ gièm pha, khinh miệt. Ông nói là nhân viên hoạt động tình báo cần được tin tưởng và đó là yếu tố
không thể thiếu.
James Clapper sẽ về hưu trong nay mai và do vậy không làm việc với
tổng thống tân cử. Trong ngày hôm nay, ông Donald Trump gặp CIA và FBI trong
một cuộc thuyết trình về bí mật quốc phòng. Trong một động thái thay đổi lập
trường 180 độ mà công chúng đã quen thuộc, ông Donald Trump gửi lên mạng xã hội
thông điệp twitter mới nhất, chỉ trích báo chí bóp méo những tuyên bố của ông. Donald
Trump viết nguyên văn : Tôi là người rất hâm mộ các cơ quan tình báo.
Vấn đề là giới tình báo Mỹ khó có thể quên những tuyên bố trước
đây của nhà tỷ phú, nghi ngờ tính chính xác của những thông tin mật liên quan
đến nước Nga.
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
VC kill in action