|
SAN JOSE – Trong loạt bài viết nghiên cứu quan điểm của những nhóm
dân Mỹ gốc Châu Á trong việc chọn bầu ứng cử viên tổng thống Mỹ năm nay, tác
giả Farai Chideya của báo mạng ‘fivethirtyeight.com’ cho rằng cử tri người Mỹ
gốc Việt ngày nay không còn “dính” với đảng Cộng Hòa như trước đây nữa.
Tác giả đưa ra một điển hình là Luật Sư Diệp Thế Lân, 32 tuổi,
một ứng cử viên từ chỗ tưởng chừng thất bại đã đảo ngược tình thế và được công
nhận đắc cử nghị viên Hội Ðồng Thành Phố San Jose trong cuộc bầu cử hồi Tháng
Sáu vừa qua, và chỉ hơn đối thủ, Nghị Viên Mạnh Nguyễn, 12 phiếu.
Ông Lân sinh ra tại Texas , con của một người
Việt tị nạn chính trị, là người không gắn bó với một chính đảng như các chính
trị gia quy ước.
Từ lâu, ông tự nhận mình là người có chủ trương bảo thủ về thuế
và ghi danh bầu cử theo đảng Cộng Hòa, nhưng ông xác định sẽ bỏ phiếu cho
Hillary Clinton trong cuộc bầu cử vào ngày 8 Tháng Mười Một tới đây.
Ông giải thích: “Tôi không nghĩ bà là một ứng cử viên hoàn hảo,
nhưng rõ ràng là người duy nhất đủ điều kiện đảm nhiệm vai trò tổng thống.”
Ông nói thêm: “Tôi hoàn toàn bất mãn với những ứng cử viên mà
đảng Cộng Hòa đưa ra năm nay.”
Ông Lân cũng cho biết đã có nghĩ đến việc bỏ phiếu cho ông Gary Johnson , ứng cử viên
đảng Libertarian, “nhưng thấy rằng ông không am hiểu tình hình thế giới, nên
tôi quyết chọn Hillary.”
Dân Mỹ gốc Việt, khoảng gần 2 triệu, cư ngụ đông nhất ở
California và Texas, là nhóm cử tri gốc Châu Á chuyển từ đảng Cộng Hòa sang
đảng Dân Chủ đông nhất.Năm 1992, phiếu người gốc Châu Á bầu cho Cộng Hòa cao
hơn 22%, nhưng tới năm 2012, nhóm này lại ủng hộ Dân Chủ cao hơn 47%, gần gấp
hai lần năm 2008, theo các thăm dò ở phòng phiếu.
Theo một thăm dò toàn quốc năm 2016, nhiều người gốc Châu Á là
những cử tri chưa có sự chọn lựa dứt khoát, nhưng Dân Chủ vẫn hơn Cộng Hòa 43%.
Phóng viên Amad Khalid của đài NPR nhận xét: “Bà Hillary được
dân gốc Châu Á ủng hộ mạnh mẽ và bao gồm những cử tri đã không bỏ phiếu cho
chồng bà hai thập niên trước.”
Nữ phóng viên này nói rằng đây là “hiện tượng chuyển đảng” lớn
nhất trong các nhóm gốc dân thiểu số.
Ði sâu vào chi tiết, 46% dân Mỹ gốc Việt ủng hộ bà Hillary, 20%
ủng hộ ông Trump, 29% chưa quyết định ủng hộ ai, và 5% không nói sẽ ủng hộ ai.
Như thế, tỉ lệ dân Việt ủng hộ ông Trump cao hơn các dân gốc
Châu Á khác. Trong số người Hoa, 53% ủng hộ bà Clinton, 12% ủng hộ ông Trump.
Người Nhật ủng hộ bà Clinton ở mức 53% và ủng hộ ông Trump ở mức 22%. Tỉ lệ
người Nam Hàn ủng hộ bà Clinton là 73%, ủng hộ ông Trump là 12%. Dân
Philippines 57/27, Ấn Ðộ 70/7, Cambodia 51/13, và Hmong 60/10.
Những người Việt đến Mỹ đầu tiên sau năm 1975 từng là nhóm dân
Châu Á ủng hộ Cộng Hòa nhiều nhất, theo lời ông Taeku Lee, giáo sư khoa học
chính trị và luật đại học UC Berkeley.
Ông nói, từ năm 2008 đến năm 2012 có sự biến chuyển mạnh do
khoảng cách giữa các thế hệ, những người cao niên thiên về Cộng Hòa trong khi
giới trẻ thiên về Dân Chủ.
Nghị Viên Diệp Thế Lân nhận định là tàn tích Chiến Tranh Lạnh
vẫn còn ảnh hưởng cho đến nay.
Trong con mắt của nhiều người, Tổng Thống Bill Clinton bãi bỏ
lệnh cấm vận hồi thập niên 1990 đã cứu sống chính quyền Cộng Sản Việt Nam. Bà
Hillary cũng được phán xét theo hướng ấy, còn ông Trump được coi như cứng rắn
với Trung Quốc.
Ông Nguyễn Xuân Nam, chủ nhiệm tờ báo và trang mạng Cali Today ở
San Jose, ủng hộ ông Diệp Thế Lân, một người ghi danh theo đảng Cộng Hòa, trong
cuộc tranh cử thắng ông Mạnh Nguyễn.
Ông Mạnh vẫn còn đang khiếu nại, cho rằng việc kiểm phiếu không
chính xác.
Ông Nam, từng bị tù cải tạo bốn năm rưỡi sau khi Cộng Sản chiếm
miền Nam Việt Nam, cho biết sẽ bầu cho bà Hillary Clinton “vì như nhiều người
nhận định, bà bình thường hơn, đáng tin cậy hơn, và lãnh đạo đất nước ổn định
hơn ông Trump.”
Ông Nam cũng kể lại một chuyện tế nhị trong cộng đồng người
Việt.
Hơn 10 năm trước, khi nhập quốc tịch Mỹ, ông đã chọn đảng Dân
Chủ. Việc này làm ông bố vợ, người đã bảo lãnh cho ông sang Mỹ, rất bất bình.
Do đó ông sẽ từ chối trả lời với bất cứ ai trong cộng đồng là
ông sẽ bỏ phiếu cho bà Hillary Clinton. (HC)
Nguồn: Người
Việt on line
Graphics by Ella Koeze
The future of American politics may look a lot
like Lan Diep. As a recentTED talk pointed
out, he’s the son of political refugees from Vietnam who over the summer
returned from political defeat to win a seat on the San Jose City Council. His
margin of victory was just 12 votes.
Diep, 32, a legal aid lawyer
who was born in Texas and learned English from watching television, isn’t as
anchored to party loyalty as conventional politicians. Though he is a
self-described fiscal conservative and a lifelong Republican, he’s voting for
Hillary Clinton.
“I think she is something of a flawed candidate,
but given the options, she is obviously the only qualified candidate to hold
the office of the presidency,” Diep said. “I’m just really disappointed by the
candidates that the Republican Party put up this time.” He considered voting
for the Libertarian candidate, Gary Johnson, “but given his lack of
understanding of world events … I’m sticking with Hillary.”
Vietnamese-Americans, who number nearly 2 million,
with especially large concentrations in California and Texas, are part of the
larger narrative ofAsian-Americans
who have switched party affiliations and votes from Republican
to Democratic. In 1992, Republicans won among Asian-Americans by a 22-point
margin in the presidential election, according to exit polls; in 2012,
Asian-Americans voted Democratic by 47 points, which was nearly double the
margin in 2008.
In 2016, according to the National Asian
American Survey (NAAS), there are far more undecided voters, but the Democratic
ticket still leads among Asian-Americans by 43 points. As NPR
political demographics reporterAsma Khalid said
in a recent FiveThirtyEight podcast accompanying this series on
voters, “Within the span of two decades, you can see that Hillary Clinton will
potentially be able to win an overwhelming majority of Asian-Americans, the
very voters who overwhelmingly did not vote for her husband two decades ago.”
She calls it the “most rapid realignment” of any racial or ethnic demographic
in the country.
But the Vietnamese-American transition in party
affiliation and voting has a twist. Like Cuban-Americans, the first
Vietnamese-Americans who came to the U.S. in significant numbers were
fleeing a communist government. People who arrived in the years after the Indochina and
Migration and Refugee Act of 1975, in particular, forged strong ties
to the Republican Party. (The act, which set up a settlement assistance
program for refugees from Southeast Asia, was signed
into law by President Gerald Ford.)
“For a long time, this [Vietnamese-American
community] was the most heavily Republican group of Asian voters,” said Taeku
Lee, a professor of political science and law at the University
of California , Berkeley, and a principal investigator on the
NAAS report. “Then, in 2008 and 2012, they began to turn Democratic and a key
driver of this shift has been a growing generational gap.” He said the gap was
similar to that of Cuban-Americans, with older voters supporting Republicans.
But Lee added that even that is changing. “In 2012, about 58 percent of
Vietnamese-American registered voters over 50 voted Democratic,” he said.
Cold War politics still influences today’s. Diep
points out that President Bill Clinton lifted the trade embargo against Vietnam
and, in the eyes of some Vietnamese-Americans, “threw a failing communist
government a lifeline.” Hillary Clinton is viewed through that lens, and Donald
Trump is also viewed as being tough on China, which is in a militarized
dispute with several nations, including Vietnam, over rights in the
South China Sea. Nonetheless, the NAAS survey shows that Vietnamese-Americans
are choosing Clinton over Trump 46 to 20 percent. Twenty-nine percent are
undecided, by far the highest of any Asian-American group, which may indicate
that people who are generally Republican voters are struggling with their
options.
Sixty-two
percent of Vietnamese-Americans are immigrants, though most are
citizens, which is partly a result of
a streamlined citizenship process for Vietnamese refugees. Roughly half of
Vietnamese-Americans speak English less
than “very well,” according to the Census. As a result, NAAS
found that 39 percent of Vietnamese-Americans only consume Vietnamese-language
media.
That adds to the influence of news outlets such
as Bao Calitoday, a
media company whose Vietnamese-language newspaper and website reach an audience
from its San Jose headquarters to Ho Chi Minh City. Its publisher, Nam Nguyen,
spent four and a half years in prison after the Vietcong took control of Saigon
in 1975, ending the Vietnam War. He came to the United States in 1991, where he
found work as a translator for
a Vietnamese media company before starting his own.
When he became a citizen five years later, he
registered as a Democrat, following a friend’s advice. But his father-in-law,
who had sponsored his and his wife’s move to the United States, decried his
party choice. Nguyen said his party is immaterial to the choices he makes in
the ballot box, but added: “When I go out into the community, I keep it a
secret,” since party affiliation can be a tense topic.
In the San Jose council race, Nguyen endorsed
Diep, a Republican, in his newspaper. But Trump is a different story. “I prefer
to go for Hillary,” he said, “because there’s something more normal, believable
and stable if she runs the country more than Trump.”
One reason for Nguyen’s choice and that of many
other Vietnamese- and Asian-Americans may be concern about Trump’s rhetoric on
immigration. Over the last four years, the NAAS found a fivefold
increase in Asian-Americans who cited race or racism as the
country’s most important problem, from 2 percent to 10 percent. Lee, of UC
Berkeley, sees 2016 as a chance for Democrats to solidify their bonds to
Vietnamese-Americans and other Asian-Americans as part of a multiracial coalition
forged in the Obama years, but there’s no guarantee that will happen. While the
demographic changes in the American electorate are “inexorable,” Lee said the
GOP could switch gears and follow the recommendations of its 2014“Growth and Opportunity Project,” which
aimed to woo voters of color. Or, he said, the Democratic party could fail to
deliver on issues of importance to the community.
RECOMMENDED
In other words, Asian-Americans, while trending
heavily Democratic, are not what political scientist Paul Frymer calls a “captured group” bound
to one party, as black Americans have become. Asian-Americans and black
Americans have sometimes been stereotyped as antagonists, the “model minority”
versus a problem minority. But Nguyen made a point of expounding at length on
the contributions black Americans had made to immigrant life. “Freedom is not
free,” he said. “You pay with your blood.” He cited the contributions that
black Americans made to fighting for political rights that allowed “a new
immigrant like us to come over here to enjoy the fruit” of black political
organizing.
Diep too sees politics through the lens of
coalition building, something he learned when he was a Nevada staffer for the
2012 Obama campaign, which he praised as “the best political organizing team
that American politics has seen to date.” When he takes office in January,
barring any unforeseen developments, he will help guide a multiracial city in a
region where Vietnamese-Americans are both numerous and powerful. Santa Clara
County, the Silicon Valley region including San Jose, where he is now a city
councilman, is 35 percent Asian-American and 7 percent Vietnamese-American.
Though the first Vietnamese-American council member was elected 11
years ago, Diep’s win
didn’t come easy. Manh Nguyen, the incumbent unseated by Diep, later sued him,
claiming the vote-counting was mishandled.
“My campaign represents a
passing of the torch for the Vietnamese community,” Diep said, referring to the
rise of younger generations into maturity and of the children of Vietnamese
refugees reshaping the community’s power base. “I think that my campaign was a
balm to cynicism, at least in San Jose. So many people wrote me off.”
SPONSORED
HEADLINES
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
VC kill in action